Czym jest Karta Dużej Rodziny
Karta Dużej Rodziny (KDR) – tak określa się jedno z rozwiązań polityki rodzinnej, dzięki któremu rodziny wielodzietne mają prawo do ulg, zniżek i zwolnień z opłat za korzystanie z wybranych usług i przy zakupie towarów u sprzedawców, którzy włączyli się w program.
Najczęściej Karta Dużej Rodziny jest elementem – jednym z kilku – realizacji szerszych samorządowych programów i strategii rozwoju, np.: programu rozwoju społecznego, włączenia społecznego, polityki rodzinnej.
Ze względu na podmiot realizujący oraz zasięg terytorialny wyróżnić można karty:
- samorządu szczebla podstawowego (gminnego, miejskiego oraz powiatowego);
- samorządu regionalnego (województwa);
- ogólnokrajowe.
W Polsce zdecydowana większość kart to rozwiązania gmin lub miast. Do ich wprowadzenia władze samorządowe upoważnia ustawa o pomocy społecznej, wskazująca na podejmowanie nowych zadań z zakresu pomocy społecznej. Prowadzone są też prace nad wdrożeniem kart regionalnych. W Kancelarii Prezydenta RP i w instytucjach rządowych trwają ponadto przygotowania do wprowadzenia Ogólnopolskiej Karty Dużych Rodzin.
Samorządy często zapraszają do udziału w tym programie inne instytucje, korzystają nie tylko z własnego potencjału usług. Coraz częściej partnerami samorządów stają się inne samorządy np. w ramach tego samego powiatu, ale i instytucje komercyjne (sklepy, biura, warsztaty itp.) oferujące swoje usługi i towary wielodzietnym rodzinom na korzystnych warunkach (np. zniżki, rabaty, ulgi).
W dokumentach prawa lokalnego, które wyjaśniają genezę wprowadzenia KDR wskazuje się na trzy podstawowe cele, jakie ma spełniać Karta. Najczęściej priorytetem są korzyści, które osiąga równocześnie społeczność lokalna jako całość i rodziny wielodzietne, które są członkami tejże społeczności.
Karta i związane z nią uprawnienia mają spełniać następujące, wzajemnie uzupełniające się cele:
1. demograficzne:
a. zachęcić potencjalnych rodziców, mieszkających na terenie obowiązywania karty, do posiadania kolejnych dzieci.
2. finansowe:
a. zachęcić rodziny wielodzietne (lub planujące posiadanie większej liczby dzieci) do zamieszkania lub pozostania w mieście lub gminie.
3. ekonomiczne:
a. wspierać budżety rodzin obciążonych kosztami utrzymania wielodzietnej rodziny; tym bardziej, że część tych rodzin jest uboga;
b. zwiększyć popyt na lokalne usługi i dobra – dzięki ulgowym warunkom korzystania dla dużych rodzin. W ten sposób można dążyć do poprawy kondycji lokalnych podmiotów gospodarczych włączonych do programu KDR.
4. społeczne (w tym: wyrównywanie szans):
a. umożliwić integrację dużych rodzin zarówno ze społecznością lokalną, jak i samych rodzin wielodzietnych, ale też wewnętrzne zespolenie każdej z tych rodzin.
5. wizerunkowe:
a. podnieść prestiż rodzin wielodzietnych w społeczności lokalnej, przez podkreślenie ich znaczenia i dostrzeżenie problemów;
b. podnieść prestiż władz samorządowych, jako przywódców lokalnej społeczności, dbających o rodziny i zaspokojenie ich potrzeb.
6. uzupełniający (subsydiarny):
a. wypełnić lukę w krajowej polityce wobec rodzin wielodzietnych; uzupełnić braki w rozwiązaniach polityki rodzinnej rządu.