Prezydent.pl

Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej.

Obowiązująca w Polsce Konstytucja składa się z preambuły i 13 rozdziałów. Została uchwalona 2 kwietnia 1997 roku i przyjęta przez Zgromadzenia Narodowe większością 451 głosów za, przy 6 wstrzymujących się i 40 przeciw.

Referendum, które zatwierdziło Konstytucję, odbyło się 25 maja 1997 roku. Weszła ona w życie po 3 miesiącach od daty jej ogłoszenia - 17 października 1997 roku.

Konstytucja była nowelizowana dwukrotnie. 8 września 2006 roku Sejm uchwalił zmiany związane z wprowadzeniem Europejskiego nakazu aresztowania i dotyczyły wpisania możliwości wydania obywatela polskiego, który jest ścigany za popełnienie czynu stanowiącego przestępstwo zarówno w Polsce jak i za granicą. Drugą nowelizacją była zmiana z 7 maja 2009 r. dotycząca zakazu kandydowania do Sejmu i Senatu osób skazanych na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego.
 

Wg ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych z dnia 31 stycznia 1980 roku, symbolami RP są orzeł biały, biało-czerwone barwy i „Mazurek Dąbrowskiego”.

 Godło

Art. 2 stanowi, że godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.

Heraldyczny znak orła jako godło dynastii państwowej pojawił się w 1. połowie XIII w., za rządów Władysława Łokietka stał się oficjalnym godłem całego państwa.

Po odzyskaniu niepodległości w 1919 Sejm przyjął go za herb państwa. Nowy wizerunek orła został wprowadzony rozporządzeniem Prezydenta RP z 1927 - oparty na projekcie prof. Z. Kamińskiego, wzorowany na godle z czasów Stefana Batorego o kształcie prawie identycznym z obowiązującym obecnie. Po 1945 godłem został orzeł podobny do przedwojennego, lecz bez korony (potwierdzony dekretem z 1955). Od 1990 godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest orzeł biały z koroną.
 

Barwy narodowe

Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony, ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątny płat tkaniny o barwach Rzeczypospolitej Polskiej, umieszczony na maszcie.

Hymn narodowy

Hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej jest „Mazurek Dąbrowskiego”.

Najstarszą pieśnią będącą symbolem jedności i odrębności narodowej w Polsce była "Bogurodzica". Obecny hymn polski, Mazurek Dąbrowskiego, został napisany przez Józefa Wybickiego w 1797 r. Od 1831 był hymnem narodowym.

Od 1918 do 1927 roku Polska nie miała oficjalnego hymnu narodowego. Śpiewano wówczas kilka pieśni narodowych takich jak: "Bogurodzica", "Boże coś Polskę", "Rotę" i oczywiście "Mazurek Dąbrowskiego", które traktowano jako nieoficjalne hymny narodowe. Dnia 26.II.1927 roku w drodze głosowania "Mazurek Dąbrowskiego" stał się hymnem Polski.

W 1948 zatwierdzony przez władze PRL, przyjęty do konstytucji w 1976.

Tekst hymnu:
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.

Ref: Marsz, marsz, Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.

Przejdziem Wisłę, Przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.

Ref: Marsz, marsz...

Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.
Ref: Marsz, marsz...

Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany -
Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany.
Ref: Marsz, marsz...

Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej jest określony Konstytucją z dnia 2 kwietnia 1997 roku.

Ustawa zasadnicza stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej, stojącym na straży niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewniającym wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzegącym dziedzictwa narodowego oraz zapewniającym ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.

Konstytucja zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu, przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, oraz chroni małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzinę, macierzyństwo i rodzicielstwo.

Podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej stanowi społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych.

Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej.

Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały.
 

Z dniem 1 stycznia 1999 r. wprowadzono nowy zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa, którego jednostkami są: gminy, powiaty i województwa i który obowiązuje do dziś.

Struktura terytorialna

 (dane na podstawie Małego Rocznika Statystycznego 2010 rok)

Mapa administracyjna Polski

Źródło: Wikipedia.pl

Dane z Małego Rocznika Statystycznego 2010 r. (stan na 31.XII.2009) :

• liczba gmin - 2478;
• liczba powiatów - 314;
• liczba miast na prawach powiatu - 65;
• liczba województw - 16: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie, śląskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie.

Największe pod względem powierzchni (35558 km2) i liczby ludności (5222,2 tys.) jest woj. mazowieckie. Najmniejsze pod względem powierzchni jest woj. opolskie (9412 km2), a pod względem liczby ludności woj. lubuskie (1010,0 tys.).

Największą obszarowo gminą jest Pisz (634 km2) w pow. piskim, a najmniejszą — gmina miejska Górowo Iławeckie (3 km2) w pow. bartoszyckim położone w woj. warmińsko-mazurskim.
 

Największą pod względem liczby ludności gminą jest m.st. Warszawa (1714,4 tys.), będące także miastem na prawach powiatu, w woj. mazowieckim, a najmniejszą — gmina Krynica Morska (1,4 tys.) w pow. nowodworskim, w woj. pomorskim.

Największy pod względem powierzchni jest pow. białostocki (2975 km2) w woj. podlaskim, a najmniejszy — pow. bieruńsko-lędziński (158 km2) w woj. śląskim. Największy pod względem liczby ludności jest pow. poznański (319,3 tys.) w woj. wielkopolskim, a najmniejszy — pow. sejneński (21,0 tys.) w woj. podlaskim.

Samorząd terytorialny

(dane na podstawie Małego Rocznika Statystycznego 2010 rok)

Organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego w dniu 31 XII 2009 r. to:

1) wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast:

— w gminach (bez miast na prawach powiatu) — 2409 osób (kobiety stanowiły

9,0%),

— w miastach na prawach powiatu — 65 osób (kobiety stanowiły 4,6%);

2) zarządy powiatów, liczące 1500 członków (kobiety stanowiły 10,9%), w tym

1379 to radni, spośród których 275 pełniło funkcję starostów (przewodniczących

zarządów powiatów), a 260 wicestarostów;

3) zarządy województw, liczące 80 członków (kobiety stanowiły 8,8%), w tym 60 to

radni, spośród których 13 pełniło funkcję marszałków województw (przewodniczących

zarządów województw), a 25 wicemarszałków.

Ludność według płci i województw

(na podstawie spisu ludności z 2002 roku)

Ludność według kraju urodzenia

 (na podstawie spisu ludności z 2002 roku)

Ludność według obywatelstwa

 (na podstawie spisu ludności z 2002 roku)

3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja

3 maja 1791 roku została uchwalona Konstytucja Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Była pierwszą konstytucją w nowożytnej Europie, drugą po amerykańskiej na świecie.
 

Konstytucja 3 Maja została uchwalona przez Sejm Wielki, zwołany w październiku 1788. Już w dwa dni po uchwaleniu Konstytucji dzień 3 maja uznano za święto narodowe, które później z powodu niewoli kraju zostało na długi czas zawieszone. Przywrócono je po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Po II wojnie światowej w roku 1946 władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania, a w 1951 roku święto zostało oficjalnie zniesione. Od 1990 roku 3 Maja znów jest oficjalnym świętem narodowym w Polsce.

Dzień 3 maja jest dniem wolnym od pracy. 

Główne obchody Święta 3 Maja odbywają się przed Grobem Nieznanego Żołnierza na Placu Piłsudskiego w Warszawie. Towarzyszą im defilada wojskowa, salwy armatnie, uroczysta odprawa warty, składanie wieńców.
 

Od 2007 roku 3 maja jest również świętem narodowym Litwy.
 

11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości

11 listopada 1918 roku po 123 latach niewoli Polska odzyskała niepodległość. Po latach rozbiorów dokonanych przez Rosją, Austrię i Prusy, Polacy wywalczyli wolność. Ogromną rolę w odzyskaniu niepodległości odegrał Józef Piłsudski.

Dzień 11 listopada ustanowiono świętem narodowym w 1937 roku. Podczas okupacji hitlerowskiej świętowanie było zakazane. W czasach PRL-u, władze brutalnie tłumiły manifestacje patriotyczne organizowane w tym dniu przez opozycję.
Święto zostało przywrócone w 1989 roku.

Dzień 11 listopada jest dniem wolnym od pracy.

Główne obchody Narodowego Święta Niepodległości z udziałem najwyższych władz państwowych odbywają się na placu Józefa Piłsudskiego w Warszawie. W południe przed Grobem Nieznanego Żołnierza odbywa się uroczysta zmiana warty. 
 

(dane na podstawie Malego Rocznika Statystycznego 2010 rok)

Z inicjatywy Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych organizacji międzynarodowych
prowadzone są działania na rzecz utrzymania pokoju i zapobiegania konfliktom zbrojnym na świecie.

Polska uczestniczy w misjach i operacjach pokojowych od 1953 r.

W latach 1953—2009 polscy żołnierze i pracownicy cywilni wojska uczestniczyli w 83 misjach i operacjach pokojowych, w tym w 35 zorganizowanych pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Łączny udział żołnierzy zawodowych, żołnierzy zasadniczej i nadterminowej zasadniczej służby wojskowej oraz pracowników cywilnych wojska w tych misjach i operacjach wyniósł 90234 tys. osób.

W 2009 r. Polska uczestniczyła w 9 (kontynuowanych i nowych) misjach i operacjach pokojowych.
Z ogólnej liczby 7138 osób delegowanych w 2009 r. do służby w misjach i operacjach pokojowych 6606 osób to żołnierze zawodowi, 362 — żołnierze zasadniczej i nadterminowej zasadniczej służby wojskowej oraz 170 — pracownicy cywilni wojska.

Ponadto od 2003 r. do 31 X 2008 r. Polska uczestniczyła w Międzynarodowych Siłach Stabilizacyjnych w Iraku. W tym okresie Polski Kontyngent Wojskowy (łącznie 10 zmian) liczył 15839 osób, z tego 13260 żołnierzy zawodowych, 2154 żołnierzy zasadniczej i nadterminowej zasadniczej służby wojskowej oraz 425 pracowników cywilnych wojska.

• Unia Europejska (EU)
• Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
• Rada Państw Bałtyckich (CBS)
• Porozumienie Środkowo-Europejskie o Wolnym Handlu (CEFTA)
• Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF/MFW)
• Organizacja Narodów Zjednoczonych d/s Wychowania Nauki i Kultury (UNESCO)
• Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF)
• Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
• Światowa Organizacja Handlu (WTO)
• Inicjatywa Środkowo-Europejska (ISE)
• Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)
• Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO)